Brewiarz (lub Liturgia Godzin) i Lekcjonarz to dwa księgi liturgiczne używane w Kościele Katolickim, ale mają różne funkcje i zawartość. Poniżej wyjaśniam, czym się różnią:
1. Główna funkcja
- Brewiarz (Liturgia Godzin):
To księga używana do codziennej modlitwy liturgicznej Kościoła. Jej celem jest pomoc wiernym, szczególnie duchownym i osobom zakonnym, w uświęcaniu dnia poprzez modlitwę wspólnotową lub osobistą. Brewiarz zawiera modlitwy, psalmy, hymny, krótkie czytania biblijne oraz teksty Ojców Kościoła, zorganizowane w cyklu dziennym i tygodniowym. - Lekcjonarz:
To księga liturgiczna zawierająca wybrane czytania biblijne, które są proklamowane podczas Mszy Świętej i innych celebracji liturgicznych. Jego główną funkcją jest prowadzenie proklamacji Słowa Bożego w liturgii, zgodnie z cyklem czytań rozłożonym na kilka lat.
2. Zawartość
- Brewiarz:
- Psalmy: Sercem Brewiarza jest 150 psalmów, rozłożonych na czterotygodniowy cykl.
- Krótkie czytania biblijne: Krótkie fragmenty Pisma Świętego towarzyszące psalmom.
- Modlitwy: Zawiera modlitwy wstawiennicze, antyfony i kolekty.
- Teksty Ojców Kościoła i świętych: Czytania duchowe uzupełniające modlitwę.
- Hymny: Pieśni liturgiczne śpiewane lub recytowane o określonych porach dnia.
- Godziny kanoniczne: Podzielony jest na „Godziny” (Jutrznia, Nieszpory, Godzina Czytań, Modlitwa w ciągu dnia, Kompleta).
- Lekcjonarz:
- Czytania biblijne: Zawiera pełne teksty czytań biblijnych wybranych na Mszę Świętą.
- Cykl liturgiczny: Czytania są zorganizowane w cyklach trzyletnich (A, B, C) na niedziele i dwuletnich (I, II) na dni powszednie.
- Ewangelie, Listy i Stary Testament: Zawiera fragmenty Ewangelii, listów apostolskich oraz innych ksiąg Starego Testamentu.
- Psalm responsoryjny: Zawiera psalmy śpiewane po pierwszym czytaniu.
- Alleluja i wersety: Zawiera śpiewy poprzedzające Ewangelię.
3. Użycie w liturgii
- Brewiarz:
Jest używany poza Mszą Świętą, głównie do modlitwy osobistej lub wspólnotowej. To forma ciągłej modlitwy, która towarzyszy rytmowi dnia, od rana do wieczora. Duchowni, osoby zakonne i wielu świeckich używa go jako części swojego życia duchowego. - Lekcjonarz:
Jest używany wyłącznie podczas Mszy Świętej i innych celebracji liturgicznych. To księga, która prowadzi Liturgię Słowa, podczas której proklamowane są czytania biblijne i Ewangelia. Jest kluczowy dla aktywnego udziału wiernych w Mszy Świętej.
4. Struktura czasowa
- Brewiarz:
Podąża za cyklem dziennym i tygodniowym, z różnicami w zależności od okresu liturgicznego (Adwent, Boże Narodzenie, Wielki Post, Wielkanoc itp.). „Godziny” są odmawiane o określonych porach dnia (np. Jutrznia rano, Nieszpory wieczorem). - Lekcjonarz:
Podąża za trzyletnim cyklem na niedziele i dwuletnim na dni powszednie. Czytania są zorganizowane tak, aby wierni mogli usłyszeć i rozważyć znaczną część Biblii w ciągu tych cykli.
5. Grupa docelowa
- Brewiarz:
Jest przeznaczony głównie dla duchownych, osób zakonnych i konsekrowanych, ale może być również używany przez świeckich, którzy chcą pogłębić swoje życie modlitewne. - Lekcjonarz:
Jest przeznaczony dla całej wspólnoty chrześcijańskiej, ponieważ jest integralną częścią Mszy Świętej, w której uczestniczą wszyscy wierni.
6. Znaczenie duchowe
- Brewiarz:
Jego celem jest uświęcenie dnia poprzez ciągłą modlitwę, jednocząc Kościół w nieustannej chwale Boga. To sposób na życie zgodnie z wezwaniem: „Nieustannie się módlcie” (1 Tes 5,17). - Lekcjonarz:
Jego celem jest karmienie wiary wiernych poprzez proklamację i medytację Słowa Bożego. To narzędzie, dzięki któremu wspólnota może usłyszeć i pozwolić się przemienić przesłaniu zbawienia.
Podsumowanie kluczowych różnic
Aspekt | Brewiarz | Lekcjonarz |
---|---|---|
Funkcja | Codzienna modlitwa liturgiczna | Proklamacja Słowa podczas Mszy Świętej |
Zawartość | Psalmy, hymny, modlitwy, czytania | Pełne czytania biblijne |
Użycie | Poza Mszą Świętą, w modlitwie osobistej | Podczas Mszy Świętej i celebracji liturgicznych |
Cykl | Codzienny i tygodniowy | Trzy lata (niedziele), dwa lata (dni powszednie) |
Grupa docelowa | Duchowni, zakonnicy i świeccy | Cała wspólnota chrześcijańska |
Podsumowanie
Obie księgi, Brewiarz i Lekcjonarz, są niezbędne w życiu Kościoła, ale pełnią funkcje uzupełniające się. Podczas gdy Brewiarz zaprasza nas do modlitwy ze Słowem Bożym przez cały dzień, Lekcjonarz prowadzi nas w proklamacji i słuchaniu tego samego Słowa podczas Mszy Świętej. Razem pomagają nam żyć głębszą wiarą i bardziej intymną relacją z Bogiem.